Суббота, 04.05.2024, 00:13
 c. Казмааул, Хасавюртовский район
Вы вошли как Гость | Группа "Гости"Приветствую Вас Гость | RSS
Меню сайта
Категории раздела
История [5]
Исторические материалы
Культура [3]
Статьи про культуру и традиции РД
Политика [2]
Политические статьи
Спорт [1]
Спортивные статьи
Образование [27]
Наука...школа...книги...
Общество [0]
Люди, мероприятия...
Здоровье [0]
Медицина, здоровый образ жизни
Криминал [0]
Криминальные статьи
Хозяйство [1]
Форма входа
Фотогалерея
Главная » Статьи » История

Йырчы Къазакъ юреклени тёрюнде

Анвар Гьажиев,

Дагъыстанны халкъ шаири

 

Йыр булакъ

 

Асруланы аркъа-бели узундур,

Чёгюрлени бойну йимик пердели,

Чёгюр къылдай чертсе сёйлер сувунга,

Мен гелгенмен ниъматы деп ерлени.

 

Хабам да ёкъ, челегим де къолумда,

Чанггъа батып ёллардаман тувумдан.

Ёлавчудай ятып, язда юзюнюп,

Яз эртенде бир ичейим сувунгдан.

 

Ичейим мен увуз сютюн ичеген

Сабий йимик, къаркъарасы къатмагъан.

Яда гьашыкъ жагьил йимик ичейим,

Жан досуна сююв сырын айтмагъан.

 

Йырчы йимик ичер эдим, йырым ёкъ,

Аталаны яшлыгъына лайыкълы.

Ат чабагъан тюз ёл тюгюл, терен сув,

Йырсыз минсем, еллер чайкъар къайыкъны.

 

«Кимлерденсен, аталарынг ким» десенг,

Аталарым болгъан ерни гьашыгъы.

Ямучусун яйыв этип дослагъа,

Булакъбашда, шунда гетген яшлыгъы.

 

Олар мунда чайынгъан да жувунгъан,

Отлар якъгъан, учгъун тутуп сувунгдан.

Сувунг ичип сюргюнлеге баргъанда,

Тёшлеринде темир окълар сындыргъан.

 

Къагь-къагь этген, ат белинде къакъыргъан,

Къакъыргъанда къанлы гёбюк тюкюрген,

Тюкюрюгюн ат ялына сибирген,

Аталагъа мен баш ийип мюкюрмен.

 

Юреклери юзлеринден билинген,

Юзде бир терс сёз чыкъмагъан тилинден.

Эркелетген элге жаны чомартны,

Чырагъына нап къуймагъан намартны.

 

Минме-тюшме тынч болсун деп дослагъа,

Алашадан къойгъан уьйге посагъа –

Ерде алчы турмаса да ашыгъы,

Аталарым болгъан ерни гьашыгъы.

 

Заманланы гёзьяшлары балмыкен,

Я увмукен, аччылыгъы сёгюлген.

Гюнесувдай олар гёзде йыртыллап,

Гёк тавланы чайып сагъа тёгюлген.

 

Гюз гелгенде япыракъ тёге къарт эмен,

Къайгъылыдай гюнню гёзю юмукъгъа,

Гёз ачгъанлы сен гёзьяшлар тёгесен,

Ер юзюнде ярлы гёнгю сувукъгъа.

 

Иссиликден кёллер къуруй яйларда,

Иссиде сен ичгенлеге бузлакъсан.

Сувукълардан оьзен бузлай къышларда,

Сувукъда сен – Сибир енгген Къазакъсан.

 

Ярлар ялап гюн йибере денгизлер,

Сен сюймейсен, булакъ, олай булгъавну.

Денгизлеге бугъав сала дув еллер,

Гёзюн тешип чыкъгъансан сен бугъавну.

 

Ерни ашын-тузун жыйгъан зор денгиз,

Сен жыйгъансан гьакъыл-оюн заманны.

Денгизлени тюбюн таба тюшгенлер

Сагъа буту етмей тюшген адамны.

 

Тавбашлагъа савбол этип йыр булан,

Тувгъан ерин ташлай турна сиривлер.

Тургъан сайын турна гёздей сюзюгюп,

Тувгъан ерге арта сенде сюювлер.

 

Сен гетмейсен, ташламасам ерингни,

Сагъа геле туважакъ да, тувгъан да.

Заманны биз зенг тавушун сезебиз,

Салкъын елли сув ягъангда тургъанда.

 

Бокъурайсан сен бозадай отдагъы,

Алгъасайгъан аякъларда чалкъынма,

Ичинг толгъан умутланы, ойланы

Ичирмеге сюегендей халкълагъа.

 

Йырдан этген чагъырсандыр яда сен,

Йыртып алып къошуп тангны гесегин,

Эринлени дос гёнгюлдей ярыкълап,

Юреклени ябушувгъа белсейген.

Боза бусанг – мююз къартыкъ болайым,

Къуюл, булакъ, къойма мени авмагъа.

Чагъыр бусанг – чюмек авзум салайым,

Агъыл, булакъ, къошулуп гюн шавлагъа!

(Къысгъартылып бериле)

 


Магьаммат Атабаев,

Дагъыстанны халкъ шаири

 

Атабайны йыры

Ассаламлар болсун сизге, уланлар!

Арагъызда Йырчы Къазакъ бармыкен?

Арагъызда Йырчы Къазакъ бар буса,

Таянгъаны тайгъакъмыкен, ярмыкен?

 

Таянгъаны тайгъакъ буса, яр болмай,

Таянмагъа Атабайы тарыкъдыр.

Антдыр сизге, ол Къазакъны алдында

Атабайны юзю даим ярыкъдыр.

 

Тартып алып талгъанча бир чертмеге

Тамыгъызда тасма къыллы бармыкен?

Тасма къыллы талкъомуздан айрылып,

Къазакъ йыры етиммикен, зармыкен?

 

Атабайны аты байдыр, хаты шай,

Халкъда буса Къазакъ хатдай хат яшай.

Халкъгъа тийген бир хайырым болмаса,

Атыма да, хатыма да адаршай.

 


Исрапил Исаев

 

Ябушувда ягь бере

Тарланкъушу тарланывгъа тарыса,

Тенгириден тилегидир Къазакъны.

Аркъа ёлда аргъумагъынг арыса,

Агь этеген юрегидир Къазакъны.

 

Ташгъынлайын явса, яшмын яшнаса,

Тунукъ кёкде от ёлланы гьызагъан,

Къарны къайнап, къаны ташып ташгъындай,

Ялын сёзлю йыр язадыр Къазагъым!

 

Къыйынлары къумсартмагъан къысматны,

Къысаслары къарландыргъан Къазакъны, –

Бугъавларын уьзюп, тозуп туснакъны,

Таптамагъа талпынаман тузакъны!

 

Белтирлерден бегитсе де йырчыны,

Бугъавланы болжаллары битмейми?!

Къанатлары болуп къыйын-тынчыны,

Къазакъ йыры къумукълагъа етмейми?!

 

Адамлыкъны, эдепликни оьр этме,

Намартлыкъны налатлама, ер этме,

Ябушувда ягь береген азыкъдыр,

Къаныбызны къайнатагъан Къазакъ йыр!

 


Источник: Газета "Ёлдаш"

Категория: История | Добавил: Kumukman (16.02.2011)
Просмотров: 1724 | Комментарии: 2 | Теги: Йырчы Къазакъ, Ирчи Казак, Анвар Гьажиев, Йырчы Казак, Исрапил Исаев, Магьаммат Атабаев | Рейтинг: 0.0/0
Всего комментариев: 0
Имя *:
Email *:
Код *:
Поиск
Видео


Погода


Друзья сайта


Почтовый индекс с. Казмааул: 368015
Дагестан, Хасавюртовский район, Казмааул © 2024